ΙΩΝΙΔΕΙΟΣ

Η Ιωνίδειος από την ίδρυσή της φιλοξένησε μαθητές όπως ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο Παύλος Νιρβάνας, ο Σπύρος Μελάς, ο Λάμπρος Πορφύρας, ο Δ. Βουτυράς, ο Γεράσιμος Βώκος, ο Απ. Καμπάνης, ο Αλέξανδρος Πάλλης, ο Παντελής Χορν, ο Αιμίλιος Βεάκης.

Στα θρανία της έμαθαν γράμματα πολλοί μετέπειτα πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, βουλευτές, εφοπλιστές, εκδότες, γιατροί, δικηγόροι και πλήθος προσωπικοτήτων καταξιωμένων στον κοινωνικό και επαγγελματικό στίβο του Πειραιά αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας.

 

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΩΝΙΔΕΙΟΥ

Η Ιωνίδειος λειτούργησε για πρώτη φορά το 1847 ως Ελληνικό Σχολείο. Η ιστορία της όμως ξεκινά ουσιαστικά από το 1844, όταν Δήμαρχος του Πειραιά ήταν ο Πέτρος Ομηρίδης Σκυλίτσης, που απευθύνθηκε στον γνωστό για τις ευεργεσίες του Κωνσταντίνο Ιωνίδη και με επιστολή τού ζητούσε βοήθεια για την ίδρυση σχολείων στον Πειραιά. Με απαντητική επιστολή του προς τον τότε δήμαρχο, ο Κ. Ιωνίδης δήλωσε ότι θα διέθετε 30.000 δρχ., ποσό εξαιρετικά σημαντικό για την εποχή, υπό τον όρο να αγοραστεί και να διατεθεί από το Δήμο Πειραιά το κατάλληλο οικόπεδο, αλλά και να αναληφθούν από το Δήμο οι δαπάνες του σχολείου που θα ανεγειρόταν. Το 1845 το Δημοτικό Συμβούλιο αποδέχεται τους όρους αυτούς μαζί και με ορισμένους άλλους που έθετε ο δωρητής. Μεταξύ των νέων όρων ήταν να εντοιχιστεί σε κατάλληλο χώρο του διδακτηρίου πλακέτα, στην οποία να αναγράφεται  "ανεγέρθη δαπάναις της οικογένειας των Ιωνιδών" και να τελείται κάθε χρόνο στις 21 Μαΐου μνημόσυνο υπέρ της οικογένειάς του.

Δύο χρόνια αργότερα, το 1847 και επί δημαρχίας του Δημ. Θεοχάρη, άρχισε η οικοδόμηση του σχολείου και στις 21 Μαΐου του ίδιου χρόνου έγιναν τα εγκαίνια τόσο του "Ελληνικού Σχολείου όσο και του "Αλληλοδιδακτικού Δημοτικού" που φέρουν από κοινού την ονομασία "Ιωνίδεια Σχολεία", ενώ ο δωρητής διαθέτει ακόμα 10.000 δρχ. για τις ανάγκες του σχολείου και για τη δημιουργία βιβλιοθήκης. Το 1862 υπογράφεται από τον τότε Υπουργό Παιδείας η ίδρυση Γυμνασίου. Μέχρι το 1914 παραμένει το μοναδικό Γυμνάσιο στον Πειραιά. Εκείνη τη χρονιά, με την ίδρυση του Δευτέρου Γυμνασίου στην πόλη του Πειραιά, η Ιωνίδειος μετονομάζεται σε Α΄ Γυμνάσιο Πειραιώς. Το Γυμνάσιο λειτουργεί στο αρχικό κτίριο του 1847 μέχρι και το1932, οπότε και κατεδαφίζεται, για να ανεγερθεί στη θέση του το κτίριο στο οποίο στεγάζεται μέχρι σήμερα, απέναντι από το Δημοτικό Θέατρο. Για την οικοδόμησή του συνάπτεται δάνειο από την τότε Σχολική Εφορεία με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με υποθήκη του οικοπέδου. Στο ισόγειο του κτιρίου δημιουργούνται καταστήματα, τα οποία εξασφάλισαν τα έξοδα λειτουργίας του Γυμνασίου και είναι μέχρι σήμερα η κυριότερη πηγή εσόδων για τις ανάγκες του Σχολείου. Την περίοδο 1934-1935 προάγεται σε "Σχολή Μέσης Εκπαιδεύσεως Πειραιώς" και το 1946-47 μετονομάζεται σε "Α΄ Πρότυπο Γυμνάσιο Αρρένων Πειραιώς". Το 1963, με απόφαση του Υπουργού Γρηγ. Κασιμάτη, μετονομάζεται σε "Ιωνίδειο Πρότυπο Σχολή Πειραιώς". Από το 1986 έχει την ονομασία "Πειραματικό Γυμνάσιο και Λύκειο Ιωνιδείου", με συνεχιζόμενη την πνευματική και κοινωνική του παρουσία στην πόλη του Πειραιά.

Από την επετειακή έκδοση "ΘΥΜΑΣΑΙ;" των αποφοίτων Ιωνιδείου 1991

ΤΟ ΕΜΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΙΩΝΙΔΕΙΟΥ

Ο λέων παριστάνει την πόλη του Πειραιά, η κουκουβάγια τη σοφία και το κλωνάρι ελιάς την άμιλλα.

Ο αρχικός σχεδιαστής του εμβλήματος είναι άγνωστος. Το έμβλημα επανασχεδιάστηκε σε ψηφιακή μορφή υψηλής ανάλυσης από τον Παναγιώτη Αδαμόπουλο, απόφοιτο 2019.

 

 

Κωνσταντινος Ιωνιδης

1

Ο Κωνσταντίνος Ιωάννου Ιωνίδης ή IPLIKSI (1775-1852)  γεννήθηκε στις 17 Μαρτίου του 1775 στην Κωνσταντινούπολη. Από πολύ μικρός έμεινε ορφανός και αναγκάσθηκε να εργαστεί στην αρχή ως λιθοξόος στο μαρμαράδικο του θείου του Λουκά και αργότερα ως υπηρέτης στο κατάστημα υφασμάτων του Χατζημανωλάκη Καμάρα. Με την εργατικότητα και την τιμιότητά του καταφέρνει να γίνει συνέταιρος στο κατάστημα. Από τη δουλειά αυτή πήρε και το επίθετο Ιπλιξής που σημαίνει υφασματέμπορας (iplik= νήμα στα τούρκικα). Το 1801 νυμφεύεται τη Μαριόρα Σεντουκάκη, κόρη του εμπόρου διαμαντιών Ιωάννου Σεντουκάκη και αποκτά 11 παιδιά, 7 κορίτσια και 4 αγόρια. Απέκτησε μεγάλη περιουσία, την οποία έχασε κατά την επανάσταση του 1821, οπότε και μετακινείται με την οικογένειά του στο Λονδίνο. Στην Αγγλία ξεκίνησε ως ναυτικός πράκτορας, μεσίτης και εξαγωγέας υφασμάτων από το Μαντσεστερ στην Τουρκία και σύντομα πλούτισε.

Γύρω στο 1842 επιστρέφει στην Αθήνα και με την βοήθειά του γιου του Αλέξανδρου κάνει μεγάλες δωρεές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και χρηματοδοτεί την ανέγερση νοσοκομείων, ορφανοτροφείου και σχολείων. Ένα από τα σχολεία αυτά ειναι και το δικό μας, του οποίου το χτίσιμο ολοκληρώθηκε το 1847.

Ο Κωνσταντίνος  Ιωνίδης πέθανε στις 12 Νοεμβρίου του 1852 στην Αθήνα. Το πορτρέτο του μεγάλου ευεργέτη της σχολής μας, έργο του ζωγράφου Ανδρέα Κριεζή, κοσμεί το γραφείο των διευθυντών της σχολής, ενώ ένα δεύτερο πορτρέτο του (παραπάνω), έργο του μεγάλου καλλιτέχνη G. F. Watts βρίσκεται στο Victoria & Albert Museum του Λονδίνου.

Πηγή: "Ο Πειραιάς μέσα από την ιστορία και τη Λογοτεχνία" ,  έκδοση της Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά,  Πειραιάς 2005